Kruidnoten, speculaas, pepernoten: in deze tijd van het jaar eten we meer kaneel dan anders. Maar veelvuldig kaneelgebruik kan tot leverschade en problemen in de bloedsomloop leiden. Zwangere vrouwen wordt daarom vaak geadviseerd om er mee uit te kijken. Hoeveel kruidnoten kun je eigenlijk tijdens je zwangerschap eten zonder gevaar te lopen?
Sanne Wolters 25-11-22, 14:00
Laatste update: 25-11-22, 15:24
Volgens de Gezondheidsraad kan kaneel bij normaal gebruik, om je eten op smaak te brengen, geen kwaad. Maar hoe schadelijk dit soort specerijen eigenlijk precies voor onze gezondheid is, is niet helemaal duidelijk, zegt diëtiste Naomi de Werdt. ,,Wat we wel weten, is dat er cumarine in kaneel zit. Dat is een plantengifstof die voor de typische geur en smaak van kaneel zorgt, maar bij veelvuldig gebruik ook de bloedstolling remt en voor leverschade kan zorgen. Kwetsbare groepen zoals zwangere vrouwen lopen dan extra risico.”
Kaneel zit in veel typisch Hollandse producten als appeltaart, ontbijtkoek en Sinterklaas-lekkernijen zoals speculaas en kruidnoten. Best lastig om te laten staan. Hoeveel coumarine mag je eigenlijk binnenkrijgen, zonder gevaar te lopen? Volgens de Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) is dit vastgesteld op 0,1 milligram per kilo lichaamsgewicht, legt De Werdt uit. ,,Voor producten die traditiegetrouw veel kaneel bevatten gelden andere regels wat maximaal toelaatbaar is, omdat je die niet elke dag eet. Hiervoor is het advies 50 milligram per kilo lichaamsgewicht.” Iemand van 60 kilo mag dus dagelijks 6 milligram coumarine binnenkrijgen zonder dat dit schade veroorzaakt. ,,In vier speculaasjes zit bijvoorbeeld 2 milligram coumarine.”
Volgens Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid bij het Voedingscentrum, is er weinig reden tot paniek. ,,Vanuit de wet is er dus bepaalde bescherming. Producten mogen nooit te veel kaneel bevatten.” Maar er zijn ook producten waarin geconcentreerde hoeveelheden kruiden zitten. ,,Daarom moet je wel uitkijken voor supplementen met kaneel. Ook voor kaneelthee, het drinken van deze thee tijdens je zwangerschap raden we af. De stoffen die in thee zitten zijn namelijk wat meer geconcentreerd.”
Twee soorten kaneel
Wat veel mensen niet weten, is dat er ook een kaneelsoort bestaat die een stuk minder coumarine bevat: Ceylon-kaneel. Van der Vossen: ,,Het vervelende is dat je niet altijd kunt zien welke kaneelsoort er in een product zit. Ook staat ‘kaneel’ er niet altijd op; als er meerdere kruiden of specerijen worden gebruikt die minder dan 2 procent van het totaal beslaan, mag er ook alleen ‘specerijen’ op een verpakking staan.”
Volgens De Werdt kun je er vanuit gaan dat het om cassia of Chinese kaneel gaat – de tweede en meest gebruikte kaneelsoort – als er geen naam bij staat. ,,Kaneel uit de supermarkt is meestal Chinese kaneel, die is namelijk goedkoper. Wil je zo min mogelijk risico lopen, kies dan voor producten waar Ceylon-kaneel in zit. Of koop deze kaneelsoort zelf en bak voor Sinterklaasavond je eigen kruidnoten. Dat is ook nog eens veel leuker.”
Veel suikers
Dit betekent overigens niet dat je alle producten waar Ceylon-kaneel in zit naar hartenlust kunt eten, zegt De Werdt. ,,Eet een paar peper- of kruidnoten per keer, geen hele zak. Er zitten namelijk ook veel suikers in. Die zorgen voor pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel en dat is niet goed voor je eigen gezondheid en die van je kindje. We willen dat zwangere vrouwen over het algemeen zo gezond en voedzaam mogelijk eten.”
Daar sluit Van der Vossen zich bij aan. ,, Het is niet per se de kaneel die deze producten ongezond maakt, dat zijn de suikers en vetten. Een handje kruidnoten, of een keer iets meer, eten kan echt geen kwaad. Maar let er wel op dat je zo gevarieerd mogelijk eet als je zwanger bent. Zorg ervoor dat je veel vezels, vitamines en mineralen binnenkrijgt. Dan voel je je een stuk fitter door je hele zwangerschap heen.”
Sinterklaasavond kan ook best makkelijk wat gezonder verlopen, zegt Van der Vossen. ,,Mensen focussen vaak op de dingen die je niet meer kunt eten als je zwanger bent, maar er zijn genoeg producten die je nog wel kunt eten en die ook heel lekker zijn. Je moet soms gewoon iets creatiever zijn. Als je gaat gourmetten tijdens Sinterklaasavond moet je bijvoorbeeld voorzichtig zijn met rauw vlees, maar het is ook heel lekker om met groenten te gourmetten.”
Gezonde keuzes maken is niet zo lastig, zegt ook De Werdt. ,,Wil je graag strooigoed eten, combineer dat dan met wat pure chocolade, noten en fruit. En vergeet ook niet om écht te proeven. Je moet dit soort lekkers niet eten om je honger mee te stillen, maar er een genietmomentje van maken.”
